Mağazacılık Terimleri

Genel24/11/2018


MERCHANDISING
Merchandising satışa konu olacak ürünün, kaynaktan yani tedarik edileceği anda başlayıp, raftaki ömrünü tamamlayana kadar geçecek süredeki tüm süreçlerini planlı ve verimli şekilde yönetmesi sürecidir. Mağazalarda görsel düzenlemeyi, raf ve depolardaki ürün sayısının kontrolünü kısaca  doğru ürünü, doğru yerde, doğru zamanda, doğru miktarda ve doğru fiyatla bulundurmayı, rakipler hakkında bilgi toplamayı ve tüketicilerin ürünlere yönelik davranışlarını gözlemlemeyi sağlayan etkinlikler bütünüdür.

SKU
Her müşterinin vücut yapısı farklıdır. Örneğin aynı bel kalınlığına sahip iki insan farklı bacak uzunluğuna sahipse, aynı bedende fakat farklı boyda olan pantolonlar giyeceklerdir. Müşterilerin bu beklentileri, üretimi yapılacak ürünlerin farklı bedenlerde ve boylarda yapılması ihtiyacını doğurmuştur. İşte, üretimi yapılacak bir optionın en küçük birime Stock Keeping Units (SKU) denir. Üretilecek her beden-boy bir SKU olarak ifade edilir.

OPTION
Üretilecek ürünlerde beden-boy farklılaşması planlandığı gibi renk farklılaşması da planlanmaktadır. Üretilmesi planlanan bir modele ait her renk bir Option olarak ifade edilir

BASIC ÜRÜN
Herhangi bir standardı olmayan, satılamama riski az olan, aksi karar alınmadıkça sonraki sezonlarda da üretimi planlanan, fiyatı diğer klasmanlardaki ürünlere göre daha düşük olan ve başka ürünlerle kolaylıkla kombin yapılabilen ürünlere BASIC ürünler denir. Basic ürünler küçük değişimlerle veya hiç değişiklik yapılmadan tüm dönemlerde satılabilir.

FASHION ÜRÜN
Bazı moda otoriteleri tarafından önerilen ancak tutacağı konusunda geniş mutabakat olmayan, daha önceden test edilmemiş trendlere uygun yeni ürünler Fashion ürün olarak tanımlanır. Fashion ürünlerin müşteriler tarafından kabul edilirliğinin sürdürülebilmesi için sık sık tarz değişimine ihtiyaç duyulur. Bu sebeple fashion ürünlerin yaşam süresinin daha kısa olduğu söylenebilir.

LINE
Gerek ürünlerin mağazada görsel sergilenmesinde bütün oluşturmak, gerekse birbirini tamamlayan ürünleri müşterilerin beğenisine sunmak mağaza satışını artıran faktörlerdendir. Bu sebeple aynı temanın işlendiği, benzer renk tonlarının kullanıldığı ve birbirini bütünleyen ürünler bir araya getirilerek bir grup oluştururlar. Bu şekilde oluşturulmuş gruba Line adı verilir.

LIKE FOR LIKE (LFL)
Geçmiş belirli bir dönem ile içinde bulunulan aynı zaman diliminde ve aynı mağazalar arasında karşılaştırma yapmak için kullanılan ölçme metoduna Like For Like denir. Like For Like karşılaştırma haftalık, aylık veya sezonluk veriler ele alınarak yapılabilir.

MERCH TAKVİMİ
Satış dönemlerine aynı sayıda satış günü vermek için kullanılan takvime Merchandising Takvimi denir. Böylece satış döneminin performans karşılaştırmalarının yapılabilmesi için imkân sağlanmış olur. Aylar merch ay, haftalar merch hafta olarak isimlendirilir. Merch aylar tam haftalardan oluşur ve her merch ay, o ayın içindeki ilk merch haftanın Pazartesi günü ile başlar ve son merch haftanın Pazar günü ile biter. Bazı merch aylar beş merch haftayı kapsarken, bazıları dört merch haftayı kapsar.

RPT
RPT, İngilizce “repeat” kelimesinden türeyen bir kısaltmadır. Repeat kelimesi Türkçede “tekrar, yeniden” anlamına gelmektedir. Bir mağazaya daha önce gönderilmiş bir ürünün sezon içerisinde yeniden gönderilmesine RPT Sevkiyat denir.Mağaza daha önceden kendisine gönderilen bir ürünün yeniden gönderilmesini isterse, bu talebe RPT Talebi denir.

TRANSFER, İADE, DEPO SEVK
Bir ürünün satış hızı düşük olan mağazadan alınarak, satış hızının daha yüksek olduğu bir mağazaya gönderilmesi işlemine Transfer denir. Transfer işleminin amacı ürünlerin satışını artırmak ve mağaza kapasitelerini etkin şekilde kullanabilmektir. Bunun yanı sıra mağazaların stok karışımını düzeltmek, doluluğu düşük olan mağazalara ürün temin etmek, doluluğu yüksek olan mağazaları uygun doluluğa çekmek vb. sebeplerle transfer çalışması yapılabilir. Eğer ürünler bir mağazadan başka bir mağazaya değil de merkez depoya alınıyorsa, buna İade işlemi denir.

ALT – ÜST ORANI

Mağazalarda görsel sergilemenin sağlanabilmesi ve müşterilere kombinli ürün satılabilmesi için alt ürünler ile üst ürünlerin belli bir dengede bulunması gerekmektedir. Bu dengenin kontrol edilmesini sağlayan orana Alt – Üst Oranı denir.


RAF ÖMRÜ
Bir mağazada bir option veya bedenin satış gördüğü veya gün sonu stoğunun sıfırdan büyük olduğu gün sayılarının toplamı Raf Ömrü olarak tanımlanır.

KIRIKLIK
Bir ürünün üretilen bütün bedenlerinin mağazada bulundurulması gerekir. Ürünlerin mağazada üretilen bedenlerinden bulundurulmaması durumuna Beden Kırıklığı denir. Beden kırıklığı option, klasman, mağaza bazında hesaplanabilir. Kırıklık hesaplama formülü şu şekildedir:
• Kırıklık Oranı = 1 – (Fiili Beden Sayısı / Tanımlı Beden Sayısı)

STOK – SATIŞ ORANI
Bir mağazaların geçmiş dönem satışlarına ve mevcut stoklarına bakarak, elindeki stoğu kaç haftada tüketeceğini bulmamıza yardımcı olan hesaplama aracına Stok – Satış Oranı (SS) denir. Stok – satış oranı geleceğe yönelik tahmin yapmak için kullanılır. Hesaplama yöntemi aşağıdaki gibidir:
• SS = (Toplam Stok) / ( Son 7 Günlük Net Satış)

STOK DEVİR HIZI
Belirli bir periyotta mağazanın stoklarını ne hızda sattığını ölçmeye yarayan hesaplama aracına Stok Devir Hızı (SDH) denir. Geçmiş dönemin incelenmesini ve geleceğe yönelik öngörüler yapılmasını sağlar. Stok devir hızı yüksek olan mağazanın satışlarının iyi olduğu söylenebilir. Stok devir hızının hesaplanmasında net satış ve ortalama stok değerleri kullanılır. Net satış belirli bir periyotta toplam satılan ürün miktarından, toplam iade alınan ürün miktarın çıkarılması ile bulunur. Stok devir hızı hesaplamasında kullanılan yöntem aşağıdaki gibidir:
• SDH = (Peryot Toplam Net Satış) / ( Peryot Ortalama Stok)

SMM
Bir ürünün üretilebilmesi için gerekli malzemelerin ve işgücünün toplam miktarına Satılan Malın Maliyeti (SMM) denir. SMM buyerların üretici ile pazarlık yapabilmesi için çok iyi bilinmelidir. Bu değer kar ve zararın hesap edilebilmesi için gereklidir.

GMROI
Ortalama stok maliyeti başına brüt kar marjını hesaplamaya yarayan araca Gross Margin Return on Inventory (GMROI) denir. Bir performans ölçüm aracıdır. Hesaplama yöntemi aşağıdaki gibidir:
• GMROI = (Brüt Kar Marjı) / (Ortalama Stok Maliyeti)
• Brüt Kar Marjı = (Toplam Ciro) – (Toplam Maliyet)
• Ortalama Stok Maliyeti = (Ortalama Stok) * (Option Birim Maliyeti)

Kaynak: perakendeonline


Etiketler: ,